Exchange sunucu barındıran kurumlar için belki de en önemli iş yedek alma işlemidir. Exchange in veri tabanının ve log dosyalarının yedeğini almak ve yedek ten geri dönmeyi başarabilmek oldukça önemlidir.
Peki ya Exchange sunucu ya da sunucularını tamamıyla kaybedersek? İşletim sistemi dahi açılamaz hale gelirse.
Elinizde sağlam bir active directory yapısı (DC) ve Exchange veri tabanı ile log ların yedeğinin bulunması durumunda tüm sistemi ayağı kaldırabilirsiniz. Yani tamamı ile kaybedilmiş bir Exchange sunucuyu kurtarabilirsiniz.
İşlemlere geçmeden önce, bu makalede anlatılan adımları yapabilmek için temel seviyede active directory user and computers , adsi edit ve Exchange server bilgisi gerekmektedir.
Test ortamım:
- Windows Server 2012 DC. Domain adı : abc.com .
- Windows Server 2012 üzerine kurulu Exchange 2016. (2010 ve 2013 içinde denenebilir) .Makine ismi “EXC”.
- Kurtarma işlemi için yeni bir Windows Server 2012.
Administrator hesabımda bir takım emailler yer almaktadır.
Aynı zamanda tüm Exchange server veri tabanı ve log dosyalarının yedeği farklı bir server da bulunmaktadır.
EXC isimli Exchange 2016 sunucumu kapatıyorum. Sunucu tamamı ile bozulmuş varsayıyoruz.
Bu aşamadan sonra uygulamamız başlıyor.
Öncelikle Active directory den makine ismini siliyoruz.
DNS deki kaydı da siliyoruz.
ADSI yönetim panelini açıyoruz ve “Configuration” bölümüne bağlanıyoruz. Çünkü Exchange sunucu ile ilgili veriler bu bölümde yer almaktadır.
Configuration > Services > Microsoft Exchange > first organization (sizde farklı olabilir) > Adminisrator Groups bölümüne geliyoruz.
Öncelikle neden buraya geldik. Çünkü Exchange server üzerinde yer alan yapılandırmalar, ayarlar ve birçok bilgi bu bölümde tutulmaktadır. Yani Exchange serverınızı kapatsanız ya da başına bir şey gelse bile bu alandaki bilgiler tutulur.
Örneğin Exchange sunucu ya da sunucularınız ismi gibi.
Ya da veri tabanı ya da veri tabanlarınızın ismi gibi.
Exchange server kurtarma işleminde de bu bilgiler kullanılır.
Bu panel açık kalabilir daha sonra bu alana tekrar ihtiyacımız olacak.
Yeni bir işletim sistemi kuruyoruz. Eski makine ile aynı IP ayarlarını yapıyoruz. (Zorunlu değilsiniz)
Yeni makineye eski Exchange sunucumuz ile aynı ismi veriyoruz ve domaine alıyoruz.
Aynı isim kesinlikle kullanılmalıdır çünkü ADSI panelinde bu isim yer almaktadır.
Exchange kurtarma işleminde çok kritik üç bölüm yer alır. Birincisini aynı bilgisayar ismi ile bitirdik.
İkincisi ise veri tabanı tam olarak eski Exchange ile aynı dizinde ve aynı klasörün içinde yer almalıdır. Yani eski sunucunuzda veri tabanı E:\DB1 dizini ve klasöründe yer alıyorsa yeni sunucunuzda da E:\DB1 klasöründe yer almalıdır. Bu ayar çok çok önemlidir.
Peki ya hatırlamıyorsanız?
Bu durumda gene ADSI edit konsolu bize yardımcı olmaktadır.
Database kabının altından veri tabanımızı buluyoruz ve özelliklerine geliyoruz.
msExchEDBFile attribute değeri eskisinin yerini göstermektedir.
Yeni sunucumuzda bu klasörü ya da klasörleri oluşturuyoruz.
Veri tabanı yedeğimizi bu alana dönüyoruz.
Ben demo ortamım için Exchange in kullandığı varsayılan dizini kullandım.
Üçüncü bölüm ise yetkiler. Exchange server makineleri kurulduktan sonra bir takım gruplara dahil olurlar. Örneğin Exchange Trusted Subsystem. Bizim sunucumuz da henüz Exchange olmadığı için gruplara ekleme işini elle yapacağız.
Yeni sunucumuzu Exchange Servers, Exchange Trusted Subsystem, Organization Management grubuna dahil ediyorum.
Sunucumuzun yerel güvenlik politikasını (secpol.msc) açıp “Manage auditing and security log” politikasına sunucumuzun kendisini ekliyoruz.
Ben kurulumu administrator hesabı ile yapacağım. Eğer siz farklı bir hesap kullanacak iseniz bu hesabı organization management grubuna dahil ediniz.
Hazırlıklarımızın önemli bölümü bitti.
Bu aşamadan sonra yeni sunucumuza Exchange kurulumu yapacağız. Bu yüzden Exchange server için gerekli olan bileşenleri şimdi kurmamız gerekiyor. API 4.0, RPC over HTTPS, IIS bileşenleri, Media Foundation bileşeni, Failover Cluster ve FSC command aracı vb.
Eğer eksik olursa kurulum sizi eksik bileşen için uyaracaktır.
Exchange kurulum medyasını yeni server ımıza takıyoruz. Komut satırını yönetici modunda açıyoruz.
Exchange kurulum medyasının bulunduğu dizine geliyoruz ve aşağıdaki komutu veriyoruz.
Setup /m:RecoverServer /IAcceptExchangeServerLicenseTerms
İşin son püf noktası da buydu. Direkt olarak setup ı çalıştıramıyoruz.
Bu işlem ADSI edit üzerinden verileri eşleştirerek Exchange server kurulumu yapmaktadır.
Kurulum başarılı bir şekilde tamamlanırsa aşağıdaki ekranı görmeniz gerekmektedir.
Sunucumuzu yeniden başlatıyoruz.
Exchange hizmetlerini kontrol ediyoruz.
Exchange powershell üzerinden veri tabanımızı mount ediyoruz.
Ve kullanıcımızın emailleri gelmiş bulunmaktadır. Posta akışı eskisi gibi devam etmektedir.